EMA (Exponential Moving Average - Üstel Hareketli Ortalama), fiyat grafiğinde son periyodlarda yer alan değerlerin ağırlıklarının hesaplamalarda yüksek olduğu, bir hareketli ortalama türüdür. En son fiyatlar öncekilerden daha fazla ağırlıklandırılır. EMA, basit hareketli ortalama ile karşılaştırılabilir.
EMA belirli bir süre boyunca bir finansal varlığın ortalama fiyatını gösteren fiyat tabanlı, gecikmeli bir göstergedir. Geciken bir gösterge olduğundan ve daha önce gerçekleşmiş olan olaylara tepki gösterdiğinden, fiyat tahmin göstergesi olarak kullanılmaz, onaylama ve analiz için kullanılır.
EMA aşağıdaki amaçlarla kullanılabilir:
Hareketli ortalamalar trendin oluştuğu bölgelerde faydalı olmasına rağmen, yatay hareketlerde verimli değildir.
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile EMA gösterge çizgileri yer almaktadır:
Grafikte yer alan mavi çizgi kapanış değerinin 9 uzunluktaki üstel hareketli ortalama değeri, turuncu çizgi ise mavi çizgi değerinin 5 uzunluktaki hareketli ortalama değeridir.
EMA göstergesini, trend belirlemede, destek ve direnç seviyelerinin tespitinde, farklı uzunlukta EMA değerlerinin kesişiminde ve fiyat ile kesişiminde kullanabiliriz.
Fiyat trendini doğrulamak için EMA kullanmak, göstergeyi kullanmanın en temel ve etkili yollarından biridir.
Uzunluğu yüksek olan bir EMA göstergesi, yükseliş trendinde ise, bir yükseliş trendini, düşüş trendinde ise, bir düşüş trendini gösterir.
Uzunluğu yüksek olan EMA değerinin trendini değiştirmek için piyasada önemli miktarda hareket gerekir.
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile güçlü bir yükseliş trendini gösteren 200 uzunlukta EMA çizgisi yer almaktadır:
Aşağıdaki günlük grafikte ise, bir hisseye ait fiyat değerleri ile güçlü bir düşüş trendini gösteren 200 uzunlukta EMA çizgisi yer almaktadır:
EMA göstergesini destek ve direnç seviyelerini belirlemek için kullanabiliriz. EMA göstergesi yükseliş trendinde destek ve düşüş trendinde seviyelerini oluşturur. Göstergenin uzunluk değeri arttıkça, destek ve direnç seviyeleri daha belirgin hale gelir.
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 100 uzunlukta EMA göstergesinin oluşturduğu destek seviyeleri görülmektedir:
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 80 uzunlukta EMA göstergesinin oluşturduğu direnç seviyeleri görülmektedir:
2 EMA değeri ile işlem yapma
Fiyat grafiğimize yerleştireceğimiz farklı uzunlukta 2 adet EMA gösterge çizgilerinin kesişim noktalarını alım ve satım sinyali olarak kullanabiliriz.
Uzunluğu kısa olan EMA değerinin uzun olanı yukarı doğru kestiği noktalar alım, aşağı doğru kestiği noktalar satış sinyali olarak değerlendirilir. Trendin güçlü olduğu dönemlerde, daha güvenilir sinyal üretilir.
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 50 ve 200 uzunluğunda 2 adet EMA göstergesi yer almaktadır. 50 uzunlukta EMA çizgisinin 200 uzunlukta EMA gösterge çizgisini yukarı doğru kestiği nokta al sinyali olarak değerlendirilir:
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 50 ve 200 uzunluğunda 2 adet EMA göstergesi yer almaktadır. 50 uzunlukta EMA çizgisinin 200 uzunlukta EMA gösterge çizgisini aşağı doğru kestiği nokta sat sinyali olarak değerlendirilir:
50 günlük EMA çizgisi 200 günlük EMA çizgisini yukarı doğru keserse (altın kesiş) çıkış trendini, aşağı doğru keserse düşüş trendini gösterir.
3 EMA değeri ile işlem yapma
Fiyat grafiğimize yerleştireceğimiz farklı uzunlukta 3 adet EMA göstergesinden ikisinin çizgilerinin kesişim noktalarını alım ve satım sinyali olarak, diğerini ise onay sistemi kullanabiliriz.
Uzunluğu kısa olan EMA değerinin orta olan EMA değerini yukarı doğru kestiği noktalar alım, aşağı doğru kestiği noktalar satış sinyali olarak değerlendirilir. Alım işlemi için, fiyatın uzun olan EMA değeri üzerinde olması koşulu beklenir.
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 20, 50 ve 200 uzunluğunda 3 adet EMA göstergesi yer almaktadır. Fiyat EMA200 değeri üzerinde ise, 20 uzunlukta EMA çizgisinin 50 uzunlukta EMA gösterge çizgisini yukarı doğru kestiği nokta al sinyali olarak değerlendirilir:
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 20, 50 ve 200 uzunluğunda 3 adet EMA göstergesi yer almaktadır. 20 uzunlukta EMA çizgisinin 50 uzunlukta EMA gösterge çizgisini aşağı doğru kestiği nokta sat sinyali olarak değerlendirilir:
Fiyat grafiğimize yerleştireceğimiz farklı uzunlukta 2 adet EMA gösterge çizgilerinin kesişim noktaları ile fiyatın kısa uzunluktaki EMA gösterge çizgisi ile olan durumunu değerlendirerek, alım ve satım sinyali olarak kullanabiliriz.
Uzunluğu kısa olan EMA değerinin uzun olanı yukarı doğru kestiği noktalarda fiyatın kısa EMA değeri üzerinde olması alım, aşağı doğru kestiği noktalardan sonra fiyatın kısa EMA değeri altında olması satış sinyali olarak değerlendirilir.
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 50 ve 200 uzunluğunda 2 adet EMA göstergesi yer almaktadır. 50 EMA çizgisi 200 EMA çizgisini yukarı kestiğinde, fiyatın 50 EMA çizgisi üzerinde olması al sinyali olarak değerlendirilir:
Fiyat 50 EMA çizgisinin üzerinde iken, 50 EMA çizgisi 200 EMA çizgisini yukarı doğru kestiğinde, 200 EMA trendi onaylar, 50 EMA ve fiyat trend ile aynı yönde sinyaller üretir.
Aşağıdaki günlük grafikte, bir hisseye ait fiyat değerleri ile 50 ve 200 uzunluğunda 2 adet EMA göstergesi yer almaktadır. 50 EMA çizgisi 200 EMA çizgisini aşağı kestikten sonra, fiyatın 50 EMA çizgisini aşağı doğru kestiği nokta sat sinyali olarak değerlendirilir:
Fiyat 50 EMA çizgisinin altında iken, 50 EMA çizgisi 200 EMA çizgisini aşağı doğru kestiğinde, 200 EMA trendi onaylar, 50 EMA ve fiyat trend ile aynı yönde sinyaller üretir.
EMA = Kapanış fiyatı x çarpan + EMA (önceki gün) x (1-çarpan)
Bir hissenin fiyatı 8, 21, 34 ve 55 günlük EMA değerlerinden aşırı derecede uzaklaşarak yükselirse, fiyatların belirli bir süre sonra geri çekilerek EMA değerlerine geri dönmesi beklenir.
Arzu edilen, sağlıklı ve uzun ömürlü bir fiyat yükselişinin EMA değerlerinden uzaklaşmadan gerçekleşmesidir.
EMA göstergesi arayüzü üzerinden, göstergenin zaman aralığı, EMA uzunluk, kaynak ve uzantı, yumuşatma hareketli ortalama yöntem ve uzunluğu değerlerini değiştirebiliriz.
Daha aktif göstergelerle birlikte kullanıldığında, en azından uzun süreli trend açısından, doğru yönde işlem yapmamıza katkı sağlar.