Bollinger bantları

• Bollinger hakkında
• Bollinger kullanım kuralları
• Bollinger göstergesini kullanma yöntemleri
  • Aşırı alım ve satım göstergesi olarak kullanma
  • Orta bant (SMA) kullanımı
  • Destek ve direnç seviyesi olarak kullanma
• Bollinger gösterge arayüz değerleri
• Bollinger hesaplama formülü
• Diğer göstergelerle kullanımı

Bollinger hakkında

Bollinger bantları, 1980'lerin başında John Bollinger tarafından oluşturulan fiyat hareketlerinin aralığını (oynaklık) tespit etmeye yarayan bir göstergedir.

Bollinger bantları, finansal bir varlığın fiyatına göre hesaplanan 3 değerin grafik üzerine çizilmesi ile oluşturulur. Ortadaki çizgiyi 20 uzunlukta SMA (Basit hareketli ortalama) değeri oluşturur. Kapanış değerlerinin 20 uzunluk için standart sapma değeri hesaplanır. Bu değer SMA değerine eklenerek üst çizgi ve SMA değerinden çıkarılarak alt çizgi oluşturulur. Üst ve alt bantlar ile fiyat arasındaki ilişki değerlendirilerek, oynaklık ölçülür.

Fiyatların hareket aralığı arttıkça, bantlar genişler, azaldıkça bantlar daralır.

14 gün en tercih edilen periyod aralığıdır.

Bir hisseye ait, 1 günlük grafik periyodunda ve 20 uzunlukta Bollinger grafiği aşağıda gösterilmektedir:

Bollinger kullanım kuralları

Bollinger bantlarını aşağıda belirtilen kurallar çerçevesinde kullanabiliriz:

1. Bollinger bantlarını hem yatay hem de trend olan piyasalarda işlem yapmak için kullanabiliriz.
2. Piyasa, bant dar olduğunda sessiz, bant geniş olduğunda gürültülüdür.
3. Bantlar birbirine yaklaştığında (yani sıkıştıklarında), bir kopuşun gerçekleşmek üzere olduğunu gösterir. Fiyatın yönü hakkında hiçbir şey söylemez, bu yüzden fiyatın her iki yönde de gitmesine hazırlıklı olunmalıdır.
4. Bandın dışına çıkan hareketler er veya geç bandın içine döner.
5. Bandın altına çıktıktan sonra banda giriş yaptığı nokta alım, üstüne çıktığında banda giriş yaptığı nokta ise satış sinyali olarak değerlendirilmelidir.
6. Bandın ortasındaki SMA çizgisi çok güzel bir destek veya direnç noktası olarak değerlendirilebilir.
7. Hisse fiyatı SMA çizgisini yukarı doğru kestiğinde, güvenli alım noktası olarak değerlendirilmelidir.
8. Hisse fiyatı SMA çizgisini aşağı doğru kestiğinde, satım noktası olarak değerlendirilmelidir.
9. Bollinger bant ve RSI göstergelerini birlikte kullanmak doğru sonuçlar elde etmemize büyük katkı sağlar. Bollinger bant üzerinde hisse fiyatı SMA çizgisi altında iken yavaş yavaş yukarı çıkmaya başlayıp, SMA çizgisini geçip yükselmeye devam ettiğinde, RSI'da aynı şekilde yükselirse, RSI tepe noktasına geldiğinde satış gerçekleştirirsek azami kar elde etmiş oluruz.

Bollinger göstergesini kullanma yöntemleri

Bollinger göstergesini 3 farklı yöntemle kullanabiliriz. Bu yöntemler, Bollinger göstergesinin aşırı alım ve satım çizgilerini, 50 çizgisini, hareketli ortalama değerini, trend çizgilerini ve uyumsuzluk verilerini kullanmayı içerir.

Aşırı alım ve satım göstergesi olarak kullanma

Fiyatlar alt banda yaklaştığında satışların artması bir alış fırsatı olarak değerlendirilir. Fiyatlar üst banda yaklaştığında ise alımların artması bir satış fırsatı olarak değerlendirilir. Ancak, yukarı veya aşağı yönlü güçlü bir trend söz konusu ise fiyatlar bir müddet bantlar üzerindeki seyrini sürdürebilir. Mum yürüyüşü olarak da isimlendirilen bu durum momentumdan kaynaklanmaktadır.

Fiyatların aşırı alım veya satım bölgelerini gösteren çizgileri geçmesi, fiyatların hemen ters yöne döneceğini göstermez. Güçlü yukarı veya aşağı trendlerde fiyatlar aynı bölgelerde uzun süre kalabilir.

Fiyat grafiği alt bandın altına geçtikten sonra tekrar alt bandı yukarı doğru kestiğinde alım için, üst bandın üstüne geçtikten sonra tekrar üst bandı aşağı doğru kestiğinde satış için uygun zaman olarak değerlendirilir.

Aşırı alım ve satım göstergesi olarak kullanılır, ancak diğer göstergelerden ve teknik analiz yöntemlerinden onay almadan işlem girişi yapılmamalıdır.

Aşağıdaki grafikte, fiyat çizgisi alt bandın altına geçtikten sonra tekrar alt bandı yukarı doğru kestiğinde alım sinyali verir:

Aşağıdaki grafikte, fiyat çizgisi üst bandın üstüne geçtikten sonra tekrar üst bandı aşağı doğru kestiğinde satış için satış sinyali verir:

Aşağıdaki günlük grafikte, üst banda temas ederek aşırı alım seviyesine gelen bir hissenin 40 gün boyunca, yükseliş trendi nedeniyle, üst bant seviyesinde devam eden fiyat hareketleri görülmektedir:

Aşağıdaki günlük grafikte, alt banda temas ederek aşırı satış seviyesine gelen bir hissenin 56 gün boyunca, düşüş trendi nedeniyle, alt bant seviyesinde devam eden fiyat hareketleri görülmektedir:

Orta bant (SMA) kullanımı

Piyasa yukarı ya da aşağı doğru bir trend içindeyse (piyasa yatay değilse), fiyat çizgisinin ortan bandı oluşturan SMA çizgisini yukarı doğru kesmesi al sinyali, aşağı doğru kesmesi sat sinyali verir.

Aşağıdaki grafikte, fiyat çizgisinin SMA 20 çizgisini yukarı doğru kestiği nokta al sinyali vermektedir:

Aşağıdaki grafikte, fiyat çizgisinin SMA 20 çizgisini aşağı doğru kestiği nokta sat sinyali vermektedir:

Destek ve direnç seviyesi olarak kullanma

Fiyat hareketlerinde üst bant direnç, alt bant ise destek seviyesi olarak kabul edilebilir.

Aşağıdaki grafikte, Bollinger göstergesinin alt bandının destek seviyesi olarak görev yaptığı noktalar gösterilmektedir:

Aşağıdaki grafikte, Bollinger göstergesinin üst bandının direnç seviyesi olarak görev yaptığı noktalar gösterilmektedir:

Bollinger gösterge arayüz değerleri

Bollinger göstergesinin ön tanımlı zaman aralığı, uzunluk, kaynak, standart sapma ve uzantı değerlerini arayüzü üzerinden değiştirebiliriz:

Bollinger hesaplama formülü

Bollinger bantları aşağıdaki formüller kullanılarak oluşturulur:

Diğer göstergelerle kullanımı

Bollinger göstergesinin verdiği sinyallere göre doğrudan işlem yapmak hatalı işlem yapmamıza neden olabilir. Bu nedenle, Bollinger göstergesinin verdiği sinyali, Money Flow Index ve On Balance Volume gibi hacim ve RSI göstergesi ile birlikte kullanmak daha sağlıklı sonuçlar verecektir.