DMI (Directional Movement Index - Yönlü Hareket Endeksi) ADX (Average Directional Index - Ortalama Yön İndeksi), +DI (+Directional Indicator - Yön Göstergesi) ve -DI (- Directional Indicator - Yön Göstergesi) göstergelerinin birleştirilmesi ile oluşturulmuş bir göstergedir.
ADX göstergesi bir trend mevcut olup olmadığını ve gücünü gösterir. +DI ve -DI göstergeleri ise trendin yönünü belirler. DMI göstergesi yoluyla bu 3 göstergeyi kullanarak, piyasadaki trendin gücünü ve yönünü ölçebiliriz. ADX göstergesi sadece trend gücünü gösterdiğinden ve trend yönü ile ilgili sinyal vermediğinden, piyasa yatay hareket etse bile ADX değeri yükselebilir.
DMI göstergesi, 1978 yılında J. Welles Wilder tarafından geliştirilmiştir. Göreceli Güç Endeksi (RSI), Ortalama Yön Endeksi (ADX), Parabolik SAR ve Ortalama Gerçek Aralık (ATR) gibi teknik göstergeleri de geliştirmiştir.
Yatay piyasalarda doğru sonuçlar vermez.
Ön tanımlı uzunluk değeri 14 gündür.
DMI, 0 ile 100 arasında bir değer alarak mevcut trendin gücünü ölçmek için kullanılır. +DI ve -DI ise trendin yönünü belirlemek için kullanılır.
Bir hisseye ait, 1 günlük grafik periyodunda ve 14 uzunlukta DMI grafiği aşağıda gösterilmektedir:
Pembe renkli çizgi ADX çizgisini, mavi çizgi pozitif yönlü hareket çizgisini (+DI), turuncu çizgi ise negatif yönlü hareket çizgisini (-DI) gösterir.
DMI göstergesi bileşenlerinden ADX göstergesi trend gücünü ölçmek ve +DI ve -DI göstergeleri trend yönünü belirmek için kullanılır.
ADX ve trend gücü
DMI göstergesinin temel olarak trendin gücünü ölçmek için kullanılır. ADX göstergesi aşağıdaki değerlere göre karşılarında gösterilen trend gücünü gösterir:
Fiyat hareketleri piyasada oluşacak trend oluşumları hakkında önemli bilgiler verir. Yatay bir piyasadan sonra, alıcı ve satıcı işlemleri arasındaki denge bozulduğunda, fiyatlarda herhangi bir yöne doğru bir momentum oluşur. Oluşan fiyat formasyonları boğa veya ayı tuzakları içerebilir. Bu durumda, ADX trendin gücü hakkında bilgi vererek fiyat hareketinin doğruluğunu onaylar.
Piyasadaki fiyat hareketlerinin doğrulanması için, trend gücünü gösteren ADX değeri 25'in üzerinde olmalıdır. 25'in altında ise piyasa yatay olarak hareket etmektedir. ADX 25'i geçtikten sonra fiyatlar yükselmeye başlar. ADX çizgisinin düşmeye başlaması, trendin tersine döndüğü değil, zayıfladığı anlamına gelir. Trend ne kadar güçlüyse, ADX o kadar yüksek olur.
Aşağıdaki günlük grafikte, DMI göstergesine ait ADX çizgisinin 20 değerinin altında (trend zayıf) iken piyasanın yatay hareket ettiği (pembe renkli dikdörtgen içi) ve 20 değerinin üzerinde iken piyasanın, önce yükseliş sonra düşüş olmak üzere, güçlü bir trend içiçnde olduğu (yeşil renkli dikdörtgen içi) gösterilmektedir:
İşlem yaparken, tuzakları önlem almak için ADX'i kullanabiliriz. ADX, Parabolik SAR gibi bir yönlü trend göstergesiyle birleştiğinde, bir trendin güçlü olduğunu ve devam edeceğini onaylayabilir. Böylece, bir pozisyona girmeden önce önlem almamızı sağlar.
ADX'i kullanarak, trend zayıfladığında, fiyat çekilmelerine yakalanmadan işlemden çıkabiliriz.
ADX fiyatın gerisinde kaldığından, trend hareketlerinde erken işleme girmek için kullanışlı değildir. Sadece güçlü trendlerle faydalıdır.
Aşağıdaki günlük grafikte ise, DMI göstergesine ait grafikte yeşil ve kırmızı renkli dikdörtgen ile işaretlenmiş bölgede ADX çizgisi yükselmekte ve trendin güçlü olduğunu göstermektedir. Ancak, sol taraftaki yeşil dikdörtgen yükseliş trendinin ve sağ taraftaki kırmızı dikdörtgen ise düşüş trendinin güçlü olduğunu göstermektedir.
ADX çizgisinin yükselişte olması trendin aşağı veya yukarı yönde güçlü olduğunu gösterir. Fiyatların yükselişte veya düşüşte olduğunu göstermez.
+DI ve -DI çizgileri ve trend yönü
+DI ve -DI çizgilerinin birbirlerine göre konumları ve kesişmeleri, DMI göstergesi tarafından üretilen önemli işlem sinyalidir.+DI çizgisi -DI çizgisinin altında olması düşüş trendini, üstünde olması yükseliş trendi sinyalidir. +DI ve -DI çizgileri arasındaki farkın büyümesi, trendin gücünün de arttığını gösterir. +DI çizgisinin -DI çizgisini yukarı yönlü kesmesi al, aşağı yönlü kesmesi ise sat sinyalidir.
Aşağıdaki günlük grafikte, DMI göstergesine ait +DI çizgisinin -DI çizgilerinin kesişmeleri sonucunda fiyatlarda meydana gelen değişiklikle gösterilmektedir:
DMI göstergesinin ön tanımlı değerlerini arayüzü üzerinden değiştirebiliriz. DMI uzunluğu ile ADX, +DI ve -DI göstergelerinin renk ve görünümlerini kullandığımız platformda sunulan arayüz pencerelerinden değiştirebiliriz:
