Mumlar, günün açılış değeri, en yüksek değer, en düşük değer ve kapanış değeri yardımıyla oluşur. Yeşil mum, açılış değerinin, kapanış değeri altında olması durumunda, kırmızı mum ise, açılış değerinin kapanış değeri üstünde olması durumunda oluşur.
Açılış ve kapanış değerleri arasında çizilen mum gövde veya gerçek gövde olarak bilinir. Gövdenin altına veya üstünde yer alan çizimlere ise gölge, iğne, kuyruk veya fitil gibi çeşitli isimler verilir. Fitillerin en üst seviyesi, ilgili periyotta görülen en yüksek fiyatı, en alt seviyesi ise en düşük fiyatı ifade eder.
Her zaman mum gövdesinde fitil oluşmayabilir. Bazen, açılış ve kapanış fiyatının aynı olduğu durumlarda, gövde yatay bir çizgi şeklinde oluşur.
Her mum grafiğin zaman aralığındaki bir birimi temsil eder. Zaman aralığı 1 gün ise 1 günü, 1 hafta ise 1 haftayı vb.
| Formasyon adı | Açıklama |
|---|---|
| Marubozu | Piyasaya alıcıların ya da satıcıların hakim olduğunu gösterir. Yeşil olanı fiyatların yükseleceğini, kırmızı olanı ise fiyatların düşeceğini gösterir. |
| Doji | Dojiler piyasadaki kararsızlığı temsil eder. |
| Asılı adam | Küçük bir gövde ile az veya hiç olmayan üst fitil ve uzun bir alt fitil ile oluşan, yeşil veya kırmızı bir mum çubuğudur. Alt gölge, gövde yüksekliğinin iki veya üç katı olmalıdır. Asılı adam, çıkış (boğa) trendinde oluşan bir düşüş (ayı) yapısı formasyonudur. Tepede oluşur ve düşüş sinyali verir. |
| Çekiç | Çekiç formasyonu, asılı adam mum çubuğunun aynısıdır. Farkı ise düşüş (ayı) trendi sırasında görülmesidir. Gövde rengi kırmızı veya yeşil olabilir. Uzun bir alt fitil ve kısa bir gövdeye sahiptir. Gövde üzerinde küçük bir üst fitil olabilir veya hiç bulunmayabilir. |
| Ters çekiç | Ters çekiç formasyonu, baş aşağı çekiç pozisyonunda, yeşil veya kırmızı bir gövdeden oluşur. Ters sinyal olarak kabul edilir ancak sonraki mum tarafından onaylanmalıdır. Yani fiyatlarda geri çekilme yaşanacağı sinyalidir. |
| Topaç | Topaç formasyonu, iki uzun fitilin ortasında bulunan küçük bir gövdeye sahiptir. Fitillerin boyutu değişebilir. Kararsız piyasalarda görülür. Aşırı alım bölgesinde ya da aşırı satım bölgesinde görüldüğünde mevcut trendi tersine çevirme formasyonu olarak değerlendirilir. |
| Uzun alt gölge | Fiyat destek seviyeleri çevresinde göründüğünde yükseliş sinyalidir. Yeşil veya kırmızı bir gövde altında, uzun bir gölge oluşumudur. Toplam mum boyunun 2/3'ü veya daha fazla uzunluğa sahiptir. Normalde, fiyat destek seviyeleri çevresinde göründüğünde yükseliş (boğa) sinyali olarak kabul edilir. |
| Uzun üst gölge | Fiyat direnç seviyeleri çevresinde göründüğünde düşüş sinyalidir. Yeşil veya kırmızı bir gövde üstünde, uzun bir gölge oluşumudur. Toplam mum boyunun 2/3'ü veya daha fazla uzunluğa sahiptir. Normalde, fiyat direnç seviyeleri çevresinde göründüğünde düşüş (ayı) sinyali olarak kabul edilir. |
| Kayan yıldız | Yükseliş trendlerinde görülür ve düşüş sinyalidir. Bir yükseliş trendi sırasında ortaya çıkar ve açılışta yükselir ancak açılışa yakın kapanır. |
| Boğa harami | Öncesinde düşüş trendi olduğunda yükseliş sinyalidir. İki mumdan oluşur. İlk mum büyük ve kırmızı gövdeli olup küçük ve yeşil gövdeli ikinci mumu tamamen kapsar. |
| Ayı harami | Öncesinde yükseliş trendi olduğunda düşüş sinyalidir. İki mumdan oluşur. İlk mum büyük ve yeşil gövdeli olup küçük ve kırmızı gövdeli ikinci mumu tamamen kapsar. Çok nadir olarak görülür. |
| Boğa 3 metod | Yükseliş (boğa piyasası) trendinin devamını gösterir. Mevcut bir yükseliş trendinin devamını gösteren beş mumlu bir boğa formasyonudur. İlk mum uzun ve yeşildir, ardından gövdeleri ilk mumun menzili içinde olan üç kısa kırmızı mum gelir. Son mum da yeşil ve uzundur ve ilk mumun kapanışının üzerinde kapanır. Bu belirleyici beşinci güçlü yükseliş mumu, ayıların önceki yükseliş trendini tersine çeviremeyeceğini ve boğaların piyasanın kontrolünü yeniden ele geçirdiğini gösterir. Çok nadir olarak görülür. |
| Ayı 3 metod | Düşüş (ayı piyasası) trendinin devamını gösterir. Mevcut bir düşüş trendinin devamını gösteren beş mumlu bir ayı formasyonudur. İlk mum uzun ve kırmızıdır, ardından gövdeleri ilk mumun menzili içinde olan üç kısa yeşil mum gelir. Son mum da kırmızı ve uzundur ve ilk mumun kapanışının altında kapanır. Bu belirleyici beşinci güçlü düşüş mumu, boğaların önceki düşüş trendini tersine çeviremeyeceğini ve ayıların piyasanın kontrolünü yeniden ele geçirdiğini gösterir. Çok nadir olarak görülür. |
| Delici hat | Dipte göründüğünde geri dönüş sinyalidir. Düşüş trendinde görülen iki mumlu bir yükseliş (boğa) dönüş mum formasyonudur. İlk mum kırmızıdır ve ortalamadan daha büyük bir gövdeye sahiptir. İkinci mum yeşildir ve önceki mumun en düşük noktasının altında açılır, bir boşluk oluşturur ve ardından ilk mumun orta noktasının üzerinde kapanır. Formasyon, momentumda aşağıdan yukarıya doğru olası bir kaymayı ve yakında bir dönüşün olabileceğini gösterir. |
| Kara bulut | Yükseliş trendi sırasında aşağı yönlü bir dönüş sinyalidir. Bir yükseliş trendinde görülen iki mumlu düşüş (ayı) dönüş mum formasyonudur. İlk mum yeşildir ve ortalamadan daha büyük bir gövdeye sahiptir. İkinci mum kırmızıdır ve önceki mumun tepe noktasının üzerinde açılır, bir boşluk oluşturur ve ardından ilk mumun orta noktasının altında kapanır. Formasyon, momentumda yukarıdan aşağıya olası bir kaymayı gösterir ve bu da yakında trend de dönüş olasılığını gösterir. |
| Yutan boğa | Fiyat hareketinin dibinde, büyük bir yükseliş sinyalidir. Küçük bir kırmızı mumdan sonra gelen ve onu saran (yutan) büyük bir yeşil mumdan oluşur. Yani 2. mum gövdesi, ilk mum gövdesini tamamen kaplar. Fiyat hareketinin dibinde göründüğünde, büyük bir yükseliş sinyali olarak kabul edilir. |
| Yutan ayı | Fiyat hareketinin tepesinde, büyük bir düşüş sinyalidir. Küçük bir yeşil mumdan sonra gelen ve onu saran (yutan) büyük bir kırmızı mumdan oluşur. İkinci mum gövdesi, ilk mum gövdesini tamamen kaplar. En üstte göründüğünde, büyük bir düşüş sinyali olarak kabul edilir |
| Boğa yıldız doji | Bir sonraki işlem gününde düşüş trendinden teyitli bir geri dönüş sinyalidir. Kırmızı bir mum çubuğu ve bu mumun altında boşluk bırakarak yerleşen bir Doji'den oluşur. |
| Ayı yıldız doji | Bir sonraki işlem gününde yükseliş trendinden teyitli bir geri dönüş sinyalidir. Yeşil bir mum çubuğu ve bu mumun üstünde boşluk bırakarak yerleşen bir Doji'den oluşur. |
| Sabah yıldızı | Dipte göründüğünde, büyük bir geri dönüş sinyalidir. Üç mumdan oluşur. İlk mum büyük gövdeli kırmızı bir mum, ikinci mum küçük gövdeli (yeşil veya kırmızı) üçüncü mum ise, ertesi gün, kırmızı gövdeli mum çubuğunu iyi kapatacak şekilde yeşil gövdelidir. |
| Akşam yıldızı | Tepede göründüğünde, büyük bir geri dönüş sinyalidir. Uzun gövdeli ve yeşil olan ilk mum yükseliş trendini sürdürür. Ardından boşluklu ve küçük gövdeli bir mum gelir. Son mum aşağı yönlü bir kapanışla oluşur. Kapanış, ilk mumun orta noktasının altında olur. |
| Üç yeşil asker | Dipte göründüğünde, dip dönüş sinyalidir. Peşpeşe gelen üç uzun gövdeli yeşil mumdan oluşan boğa dönüş formasyonudur. Her bir mum kendisinden önce gelen mumun gövdesi içinde açılır ve kapanışı en yüksek değere yakındır. Yükselişin başladığını gösterir. |
| Üç kara karga | Tepede göründüğünde, bir üst seviye geri dönüş sinyalidir. Peşpeşe gelen üç uzun gövdeli kırmızı mumdan oluşan ayı dönüş formasyonudur. Her bir mum kendisinden önce gelen mumun gövdesi içinde açılır ve kapanışı en düşük değere yakındır. Düşüşün başladığını gösterir. |
| Cımbız tabanı | Yükseliş sinyali gösteren iki mumlu bir formasyondur. Düşüş trendi sırasında görülür. İlk mum uzun ve kırmızıdır, ikinci mum yeşildir, dipleri önceki mumun dip seviyesiyle neredeyse aynıdır. Ters yönlerle birlikte neredeyse aynı düşükler, boğaların piyasayı ele geçirebileceğini gösterir. |
| Cımbız tavanı | Düşüş sinyali göstergesidir. İki mumlu bir formasyondur. Yükseliş trendi sırasında görülür. İlk mum uzun ve yeşil, ikinci mum kırmızı ve yüksekliği bir önceki mumun yüksekliğiyle neredeyse aynıdır. Ters yönlerle birlikte neredeyse aynı yükseklikler, ayıların piyasayı ele geçirebileceğini gösterir. |
| Yükselen pencere | Bir yükseliş trendi sırasında oluşan iki mumlu bir boğa devam formasyonudur. |
| Düşen pencere | Düşüş trendi sırasında oluşan iki mumlu bir ayı devam formasyonudur. |
Mum formasyonlarının tamamını gösteren tablo aşağıdadır:
Aşağıdaki indikatör ile mum formasyonlarının her birinin toplam oluşma sayısını ve en son oluştuğu barın endeksini bir tabloda ve grafik üzerinde gösterebilirsiniz: